Xích xe máy và sên xe máy là gì? Xích xe máy kêu cạch cạch, cọc cọc phải làm sao? Xích xe máy kêu là hiện tượng gì? Tại sao xích xe máy kêu? Đây là một loạt các câu hỏi mà mọi người thường xuyên thắc mắc về xích xe máy chính vì vậy trong bài viết dưới đây Xuân Lập Moto sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc về xích xe máy.
Xích xe máy là gì?
Xích xe máy hay còn có tên gọi khác là sên xe máy, vậy sên xe máy là gì? Xích (sên) xe máy là bộ phận quan trọng trong việc truyền lực từ động cơ tới bánh sau của xe thông qua bộ phận sên xe máy giúp xe di chuyển được dễ dàng. Sên xe máy không chỉ có tác dụng giúp truyền lực mà còn có tác dụng giúp căng cho dây xích chính nhờ vậy mà tốc độ của xe được tối ưu hóa hoàn toàn.
Vai trò và tầm quan trọng của xích xe máy giúp cho xe máy có thể vận hành trơn tru, mượt mà và êm ái khi nổ máy di chuyển. Khi sên xe máy căng chính là điều quan trọng giúp cho xe máy bứt phá được tốc độ, giúp đạt được tốc độ nhanh hơn và giúp truyền tải lực tốt hơn.
Bộ xích xe máy và cấu tạo của xích (sên) xe máy
Bộ xích xe máy là một bộ thống nhất được nối liền liên tục không có đoạn ngắt quãng được kết hợp bằng các mắt xích khác nhau thành một chuỗi xích, được nối liền liên tục tạo thành một dây truyền tải lực đảm bảo truyền được lực tối đa từ động cơ với bánh sau. Cấu tạo của xích (sên) xe máy gồm:
- Ống trục: Nằm ở bên trong con lăn giúp cố định và tạo độ chắc chắn cho mắt xích của xe không bị đứt giữa chừng.
- Con lăn: Nằm giữa các má xích và nằm ở bên ngoài của ống trục, giúp xích di chuyển mượt mà trên bánh răng. Con lăn có tác dụng giúp cho việc truyền lực từ động cơ tới bánh sau được tối ưu và mượt mà.
- Chốt xích: Giữ các mắt xích lại với nhau, cho phép xích uốn cong và di chuyển. quanh các bánh răng. Chốt xích có tác dụng giúp cho con lăn không bị trượt khỏi các
- Vòng đệm (phốt O chặn dầu):
- Má xích ngoài: Là phần giúp giữ và liên kết giữa mắt xích sau với mắt xích trước thông qua vòng đệm và chốt xích.
- Má xích trong: Là phần giúp giữ và liên kết giữa mắt xích trước với mắt xích sau khi kết hợp với ống trục và con lăn tạo thành một liên kết.
Nguyên lý hoạt động của xích xe máy
Sên xe máy của xe được cấu tạo từ nhiều mắt xích khác nhau giúp tạo thành một bộ xích xe máy giúp truyền tải lực từ động cơ tới bánh sau của xe máy. Mắt xích được cấu tạo ra bằng cách các linh kiện nhỏ có tác dụng cho mắt xích có khả năng truyền lực chắc chắn và tốt nhất. Cấu tạo của xích xe máy gồm có: má xích ngoài cùng với vòng đệm kết hợp với chốt cùng, má trong và cùng ống trục, con lăn sau đó lắp tiếp má trong, vòng đệm cùng má ngoài sẽ tạo được thành một mắt xích hoàn chỉnh giúp kết nối được với mắt xích trước và mắt xích sau. Chốt xích và vòng đệm sẽ tạo một khớp được gọi là bản lề giúp các mắt xích liên kết lại với nhau có khả năng quay và gập. Ngoài ra còn có tác dụng giúp cho xích lăn dễ dàng hơn, ăn khớp với các bánh răng nhông đĩa của xích xe.
Thông số xích xe máy
Sên xe máy là một chuỗi các mắt xích được liên kết với nhau thông qua chốt xích cùng vòng đệm với má ngoài hay còn có tên gọi khác là bản lề của xích (sên) xe máy. Số lượng mắt xích xe máy trong khoảng 106 mắt xích – 160 mắt xích còn tùy thuộc mẫu xe mà bạn đang sử dụng cũng như thương hiệu của xe, các kiểu dáng và cấu tạo, màu sắc của các mắt xích còn tùy thuộc vào mẫu xe và thương hiệu của xe đó, có một số xích (sên) xe máy dòng cho các dòng xe côn thường sẽ to hơn các dòng xe thông thường và có số lượng mắt xích nhiều hơn. Chức năng chính của xích (sên) xe máy là giúp truyền tải lực từ động cơ truyền qua nhông trước tạo lực kéo đến bộ phận nhông sau, giúp xe có thể di chuyển thông qua các bản lề với các mắt xích. Các dòng xe đạp hiện nay đều có 2 thông số chính đó là:
- Pitch (khoảng cách của các mắt xích): là khoảng cách giữa các đường tâm của hai chân tạo thành một liên kết với nhau được gọi là chiều dài của mắt sên.
- Inside Width (chiều rộng nằm ở bên trong): là khoảng cách giữa mặt trong của má xích trong tạo thành liên kết với nhau được gọi là chiều rộng của mắt sên.
Hai chỉ số này được biểu thị dưới dạng có 3 chữ số như 420, 428, 520, 525, 630 thì chữ số đầu tiên thể hiện Pith và hai chữ số sau biểu hiện Inside Width. Cách để đo sên xe máy với loại xích 420 về Pith và Inside Width tính như sau:
Pitch: 4 x ⅛ = ½ Inch = 12,7 mm
Inside Width: 2 x ⅛ = ¼ Inch = 6,35 mm
Xích (sên) xe máy có nguồn gốc và được phát triển tại Anh và các thông số kỹ thuật về xích (sên) xe máy đều được đo bằng Inch chứ không phải milimét (ly) chính vì vậy để tránh các hiểu sai về thông số này, dưới đây là bảng thông số về kích thước của các loại sên xe máy và dòng xe bạn nên sử dụng loại sên này theo đúng chuẩn của nhà sản xuất:
| Loại sên xe máy | Pitch | Inside Width | Dòng xe |
| 415 | ½” = 6.35 mm | 3/16” = 4,77 mm | Xe từ 100 CC – 135 CC |
| 420 | ½” = 6.35 mm | ¼” = 6,35 mm | Xe từ 100 CC – 135 CC |
| 428 | ½” = 6.35 mm | 5/16” = 7,94 mm | Xe từ 100 CC – 135 CC |
| 520 | ⅝’’ = 15,88 mm | ¼” = 6,35 mm | Xe từ 135 CC trở lên |
| 525 | ⅝’’ = 15,88 mm | 5/16” = 7,94 mm | Xe từ 135 CC trở lên |
| 530 | ⅝’’ = 15,88 mm | ⅜” = 9,53 mm | Xe từ 135 CC trở lên |
| 630 | ¾” = 19,05 mm | ⅜” = 9,53 mm | Xe Motor, phân khối lớn |
Những dấu hiệu xích xe máy có vấn đề
- Xích xe máy bị chùng: Tình trạng xích (sên) xe máy bị chùng bạn nên đưa xe máy của mình tới cửa hàng sửa chữa xe máy uy tín để thực hiện cắt xích (sên) xe máy hoặc tăng xích (sên) xe máy.
- Xích xe máy kêu: Tình trạng xích (sên) xe máy kêu lọc cọc thường có dấu hiệu phần xích (sên) cạ vào hộp xích và phần xích xe máy có hiện tượng bị chùng thì lúc này bạn thực hiện phương pháp cắt xích (sên) xe máy hoặc tăng xích (sên) xe máy.
- Xích xe máy quá căng: Tình trạng xích (sên) xe máy quá căng là tình trạng cực kì nguy hiểm bởi tình trạng này sẽ gây ra hậu quả đứt xích (sên) xe máy giữ chừng nếu đang di chuyển đặc biệt trong khi đang đi với vận tốc cao sẽ gây ra mất kiểm soát tốc độ và phương tiện. Đối với tình trạng này bạn cần phải thực hiện nới lỏng các ốc tăng xích (sên) để phần xích được giãn ra hợp lý theo đúng tiêu chuẩn.
- Xích xe máy bị rỉ sét: Tình trạng sên xe máy bị rỉ sét là việc cực kỳ nguy hiểm bởi sên khi bị rỉ sét có thể bị đứt bất cứ lúc nào việc rỉ sét xuất hiện khi xích không được bảo dưỡng và vệ sinh sên xe máy định kỳ điều này làm ảnh hưởng tới toàn bộ phần nhông xích của xe máy. Đối với trường hợp này bạn cần phải thay sên xe máy mới nếu trong trường hợp phần nhông vẫn còn chưa gặp tình trạng rỉ sét, các bánh răng vẫn còn nguyên, nếu bánh răng ở phần nhông và dĩa có tình trạng hen rỉ thì cần phải thay thế toàn bộ phần nhông xích xe máy mới.
- Xích xe máy bị nhảy: Tình trạng này xuất hiện khi sên mòn và có tình trạng bị rỉ sét làm gây ra việc giãn và làm chênh lệch khoảng cách của các mắt xích. Để khắc phục tình trạng này bạn thực hiện cắt sên xe máy để loại bỏ phần xích (sên) bị giãn.
- Xích xe máy bị rão: Là tình trạng các mắt sên xe máy bị giãn ra quá nhiều sau khi tăng xích nhiều lần và trong thời gian dài sử dụng xích của bạn sẽ xuất hiện tình trạng này. Để khắc phục tình trạng này bạn thực hiện cắt sên xe máy phần đoạn bị rão hoặc thay thế đoạn bị rão đó bằng một đoạn xích khác.
Sửa xích xe máy hết bao nhiêu tiền
Đối với những tình trạng xích xe máy bị hư hại nhẹ hoặc có vấn đề như: Xích (sên) xe máy bị chùng, xích (sên) xe máy kêu, xích (sên) xe máy quá căng, xích (sên) xe máy bị rão đối với trường hợp này thì bạn cần thực hiện tăng xích (sên) xe máy lên hoặc cắt xích (sên) xe máy để giúp giảm thiểu chi phí tới mức tối đa nhưng vẫn giúp xe hoạt động được an toàn và đảm bảo được chất lượng khi sử dụng. Đối với những trường hợp trên thì việc bạn sửa xích (sên) xe máy hết khoảng 10.000 VNĐ – 50.000 VNĐ tùy thuộc vào mẫu xe và thương hiệu cũng như vị trí địa lý nơi bạn thực hiện sửa chữa.
Đối với trường hợp xích (sên) xe máy rỉ sét, xích (sên) xe máy bị nhảy, khoảng cách các mắt xích khi gặp trường hợp này bạn cần thực hiện thay xích (sên) xe máy ngay lập tức để đảm bảo an toàn của bản thân và cho người tham gia giao thông, bởi các trường hợp này sẽ gây ra tình trạng đứt xích (sên) xe máy bất cứ lúc nào. Vậy đứt xích (sên) xe máy sửa bao nhiêu tiền?
Đối với trường hợp đứt xích (sên) xe máy thì bạn cần phải kiểm tra phần xích (sên) xe máy bị đứt có gần với các chốt xích cũ hay không nếu gần với chốt xích cũ thì bạn chỉ cần cắt phần xích bị đứt nối với chốt xích cũ và thay thế bằng một đoạn xích mới hoặc thay thế hoàn toàn phần xích (sên) xe máy mới. Đứt xích (sên) xe máy sửa hết khoảng 50.000 VNĐ – 80.000 VNĐ giá sửa xích (sên) xe máy còn tùy thuộc vào mẫu xe và thương hiệu cũng như khu vực mà bạn sử dụng dịch vụ sửa chữa xích (sên) xe máy.
Bao lâu thì cần thay xích xe máy
Theo như khuyến cáo của nhà sản xuất thì “Bạn cần phải kiểm tra tình trạng của xích xe máy khi đi được khoảng 10.000 – 15.000 km bạn cần phải thay xích xe máy”. Dựa trên khuyến cáo của nhà sản xuất và những kinh nghiệm, trải nghiệm của chuyên gia Xuân Lập thì “Bạn cần kiểm tra tình trạng của xích mỗi 5.000 – 10.000 km để đảm bảo được mức độ an toàn của bản thân và người tham gia giao thông”. Đặc biệt khi bạn kiểm tra xích (sên) xe máy cần đặc biệt lưu ý tới những dấu hiệu của xích (sên) xe máy như:
- Xích (sên) xe máy bị chùng
- Xích (sên) xe máy kêu
- Xích (sên) xe máy quá căng
- Xích (sên) xe máy bị rỉ sét
- Xích (sên) xe máy bị nhảy
- Xích (sên) xe máy bị rão
Nếu như xích (sên) xe máy của bạn gặp những dấu hiệu trên thì bạn cần đưa ra phương án kịp thời giúp cải thiện tình trạng xích như: tăng xích xe máy, cắt xích xe máy,… Đặc biệt nếu trong xích (sên) xe máy của bạn vẫn gặp những tình trạng trên thì bạn nên thực hiện thay xích (sên) xe máy mới để giảm thiểu rủi ro khi tham gia giao thông, sau khi bạn thực hiện thay xích (sên) xe máy bạn nên thực hiện vệ sinh xích xe máy thường xuyên và định kỳ, đối với những loại xe máy có hộp xích xe máy bạn cần phải kiểm tra và vệ sinh sạch sẽ, bảo dưỡng bộ phận này tránh tình trạng đọng quá nhiều đất, cặn bẩn ở bên trong hộp xích, điều này sẽ giúp làm tăng tuổi thọ của xích xe máy và giúp tăng tính bền bỉ, chắc chắn của xích xe máy.
Thay xích xe máy hết bao nhiêu tiền
Hiện nay trên thị trường xích xe máy Honda dao động từ 300.000 VNĐ – 600.000 VNĐ, xích xe máy Yamaha dao động trong khoảng 250.000 VNĐ – 500.000 VNĐ. Dưới đây là bảng giá tham khảo về xích (sên) xe máy về một số mẫu:
| Dòng | Giá |
| Xích xe máy Sirius | 350.000 VNĐ – 400.000 |
| Xích xe máy Wave, Wave RS, Wave 110 | 400.000 VNĐ – 500.000 |
| Xích xe máy Dream | 300.000 VNĐ – 400.000 |
| Xích xe máy Future | 350.000 VNĐ – 450.000 |
| Xích xe máy Winner, Winner X | 500.000 VNĐ – 600.000 |
| Xích xe máy Sonic | 400.000 VNĐ – 550.000 |
Lưu ý: Giá xích xe máy còn phụ thuộc vào thời điểm, vị trí cửa hàng, khu vực bạn mua cũng như các thương hiệu sẽ có giá thành khác nhau. Vì vậy bạn nên tìm đến tận nơi cửa hàng hoặc cửa tiệm sửa chữa xe máy để có được giá chính xác nhất.
Bản quyền nội dung thuộc về Xuân Lập Moto, được bảo vệ bởi Luật bảo vệ bản quyền tác giả DMCA. Vui lòng không trích dẫn nội dung trang web khi chưa được sự cho phép của Xuân Lập Moto.
>> Nguồn tham khảo:
- A Beginners Guide to Motorcycle Chains
>> Xem thêm:
